Recenzja filmu

Marzyciele (2003)

Czego pragną bohaterowie "Marzycieli"? Chcą uprawiać seks, kiedy mają na to ochotę, oglądać filmy i marzyć. I to robią. Młodzi idealiści kochają kino, bo kojarzy im się z wolnością obyczajową. Namiętnie oglądane filmy otwierają im nowe horyzonty, kształtują sposób postrzegania świata i inspirują do nieustannych dyskusji. Właśnie pod Filmoteką Francuską para bliźniaków Isabelle i Theo poznaje amerykańskiego studenta, który spędza czas w Paryżu na nauce języka i poznawaniu europejskiej kultury. Krótka znajomość od razu przeradza się w ogromną zażyłość, bo rodzeństwo zachowujące się z ogromną swobodą proponuje mu zamieszkanie pod jednym dachem. Natychmiastowe porozumienie dusz i umysłów widoczne jest gołym okiem, choć świat Matthew różni się od tego, który zastaje w domu francuskich przyjaciół. Wspólnie zaczynają uprawiać coraz śmielsze gry erotyczne, badając granice, do których mogą się posunąć. Rodzice Isabelle i Theo wyjeżdżają na urlop, więc młodzi nie będą czuli się niczym skrępowani.Amerykanin zafascynowany jest miejscem, gdzie wszystko wydaje się nowe i ekscytujące, zwłaszcza że miasto ogarnęły zamieszki związane z odwołaniem ze stanowiska dyrektora Filmoteki Francuskiej Henriego Langloisa. W mieście czuć atmosferę buntu, niedługo ludzie wyjdą na ulicę. Jest przecież rok 1968. Świat próbuje się zmienić... "Marzyciele" nie są jednak zapisem tamtych wydarzeń, a przemiany, jakie się wtedy dokonywały, stanowią jedynie istotnie tło całej opowieści inkrustowanej fragmentami filmów Godarda, Truffauta, w której tle pobrzmiewa klasyka rocka. Zapalna atmosfera Paryża z tamtego okresu podminowana jest dodatkowo śmiałym i niewinnym jednocześnie, dopiero co odkrywanym przez Isabelle, Theo i Matthew seksem. Młodzi eksperymentują ze swoimi emocjami. Swoboda, z jaką oddają się filmowym quizom i seksualnym zabawom, może wydać się jedynie grą trojga wyuzdanych studentów, ale tak naprawdę chodzi o coś więcej. Mamy w filmie dwie przenikające się rewolucje, a może jedną pokazaną na dwa sposoby. Na zewnątrz od czasu do czasu ktoś rzuci kamieniem w okno, za którym słychać skandujący tłum, ale w mieszkaniu Isabelle i Theo toczy się ich prywatna walka i ta jest niezwykle wyrazista, radykalna i zdecydowana, tyle że mniej przekonująca.Wolna miłość, brak zakazów, relacje na granicy kazirodztwa, odważne sceny erotyczne, tego w filmie jest pod dostatkiem, ale mimo to nie wzbudza on specjalnych emocji. Pretensjonalni bohaterowie prezentują nienaturalne zachowania i reakcje. Za wszelką cenę próbują być wolni, a w ich postępowaniu pełno jest sztuczności i wydumanej perwersji, choć tak naprawdę to ich wyuzdanie jest tylko pozorne. Wygląda to trochę tak, jakby studiowali podręcznik z zasadami, jak być oryginalnym i wolnym za wszelką cenę. A oto przykłady: Theo onanizuje się w obecności siostry i przyjaciela, patrząc na zdjęcie Marleny Dietrich, Isabelle i Matthew kochają się na kuchennej podłodze, a jej brat bliźniak jakby nigdy nic przygotowuje posiłek. Dekadencka młodzież pali papierosy, pije wino, politykuje i słucha muzyki. Klaustrofobiczna atmosfera mieszkania przytłacza - resztki jedzenia, butelki walające się po mieszkaniu, po którym nago przechadzają się młodzi nadwrażliwcy, wyjadający resztki ze śmietnika w oczekiwaniu na czek od zamożnych rodziców. Widać tak wygląda rewolucja. Oglądając film Bertolucciego przywołujący wydarzenia paryskiego maja '68 i kino Nowej Fali, nie czuć typowego dla tego czasu ducha wielkich nadziei, utopijnych marzeń i zmarnowanych szans. Nie znajduję w nim ani wnikliwej analizy realiów historycznych, ani prawdy psychologicznej.